تکامل یک فرآیند تصادفی نیست . تنوعات ژنتیکی که گزینش طبیعی از آن ها به عنوان ماده خام استفاده می کند ممکن است تصادفی باشند اما گزینش طبیعی خود پدیده ای تصادفی نیست. بقا و موفقیت تولید مثلی یک فرد به طور مستقیم به نحوه عمکلرد صفات موروثی وی در محیط زیست موضعی اش وابسته است. در هر صورت بقا و تولید مثل یک فرد در محیط به این مسأله وابسته است که ژن های وی تا چه میزان باعث بروز صفات سازگار با محیط می گردند.
تولید مثل جنسی به موجود زنده این امکان را می دهد که نیمی از ژن ها ی خود را با نیمی از ژن های فرد دیگری ترگیب نماید, این بدان معنی است که در هر نسل ترکیبات جدیدی از ژن ها حاصل می شود. به علاوه , هنگامی که تخمک ها و اسپرم ها تولید می شوند ماده ژنتیکی در هم آمیخته شده و بازترکیب می شود این فرآیند منجر به ایجاد ترکیبات جدیدی از ژن ها می شود. بنابراین تولید مثل جنسی تصادفی (Random)باعث افزایش تنوع ژنتیکی می شود این تنوع ماده خام برای گزینش طبیعی را فراهم می نماید. تنوعات ژنتیکی درون گونه ای که با عنوان گوناگونی ژنتیکی نیز شناخته می شود فرصت گونه را برای تغییر در طی نسل های متوالی موفق افزایش می دهد.